Virgilia Peterson-Sapieha, w Ameryce znana także jako Virgilia Peterson-Ross (po pierwszym mężu),  zaś w Polsce jako Virginia, żona księcia Pawła Sapiehy juniora, jest córką dra Fryderyka Petersona, byłego szefa Amerykańskiego Towarzystwa Neurologicznego. Virgilia urodziła się w 1904 r. w Nowym Jorku. Wykształcenie uzyskała w Westover School w Connecticut, Vassar i Uniwersytecie w Grenoble. W Grenoble poznała księcia Pawła Sapiehę, za którego kilka lat później w Londynie wyszła za mąż. Do czasu ślubu Virgilia kontynuowała udaną karierę jako pisarka prasowa, pisząc w szczególności dla jednej z poczytniejszej gazety codziennej "New York Herald Tribune", a w latach późniejszych także dla "New York Time".  Po ślubie w 1933 r. Virgilia wraz z mężem przeprowadziła się do majątku w Siedliskach (choć mieszkali nie tylko tam). Już sam przyjazd wzbudza w Virgilii nie lada zaskoczenie, które określiła jako nadal istniejący feudalizm. Po prawie siedmiu latach pobytu w Siedliskach Vigilia wydaje dwie książki po części biograficzne, opisujące jej pobyt w Polsce, ( Polish Profile, New York, 1940 oraz Beyond this Shore, New York, 1942 ). Jej refleksje z pobytu opisane w sposób humorystyczny nie pomijają praktycznie żadnego ze szczegółów z jej życia tak w Siedliskach, jak i w Polsce.  Jak zaznacza, Polska zaskoczyła ją zacofaniem, wręcz dzikością, a jednak… wrażenie zrobiło na niej już poznanie najbliższej rodziny Pawła, którą określiła jako staropolską, bardzo religijną. Następnie autorka zaznacza, że zaskakuje ją życie towarzyskie, jakie prowadzą Sapiehowie. Częste spotkania, wyjazdy (także zagraniczne), przyjęcia czy różne polityczne konsultacje. W tym wszystkim najbardziej zaskoczyła autorkę aktywność domu Sapiehów. Oczywiście Virgilia opisuje także częste polowania, ale co ważniejsze - także spotkania z prostymi mieszkańcami. Spotkania te bardzo ją zaskoczyły, autorka określiła mieszkańców jako ludzi zacofanych o starodawnych zwyczajach, co gorsze ignorowanych przez politykę i możniejszych mieszkańców, jednak ludzi bardzo ciekawych poznania. Z już samej ciekawości i chęci  poznania życia „prostego ludu”  stara się ona aktywnie spotykać z mieszkańcami i robotnikami, przy czym sama często wzbudza ciekawość swoją „egzotyką” i aktywnością. Spotkania takie często mają swoje epizody w jej pracach, zawsze opisane z  humorem. Zaskoczyła autorkę także prowadzona „dyscyplina socjalna arystokracji” wobec takiego ludu.  Mąż jej próbował swych sił jako przedsiębiorca, co wymusza częste wyjazdy do większych miast Polski, ale także Wiednia, Paryża czy Rzymu, co także znajduje swoje miejsce w książkach.  Przy częstych wyjazdach zaskoczyła ją „prostota” polskich mieszkań, co czasem wręcz  wymuszało na autorce rezygnacje z zamieszkania w takim miejscu. W międzyczasie Virgilia została matką dwójki dzieci  Marii Krystyny i Mikołaja Fryderyka. Gospodarkę prowadzoną w Polsce określiła jako nieefektywną, a struktury społeczeństwa jako niepewne dla przyszłości polskiej gospodarki i budowania wspólnoty. Zapewne autorka była świadkiem buntów chłopskich w majątku w siedliskach, gdzie doszło do śmierci protestujących. Dodatkowo przyszło jej żyć na styku zderzenia dwóch kultur oraz w pobliżu miasteczek zdominowanych przez Żydów. Polskie podejście do życia zawsze zaskakiwało, a czasem nawet przerażało mieszkańców „świata zachodniego” i dokładnie jednym z celów obydwu książek była chęć przybliżenia kultury polskiej dla mieszkańców tego świata. Po początkowym „przerażeniu Polską” autorka poczuła więzi i bliskość z tym „krajem o indywidualnym sposobie życia”. Gdy autorka już zaklimatyzowała się do życia na polskiej wsi, nadszedł wrzesień 1939 r. Po pierwszym września i pierwszych ruchach wojsk przestały działać telefony i radio, a Sapiehowie podejmują decyzję o natychmiastowym opuszczeniu kraju. Virgilla z dziećmi opuszcza Siedliska i pociągiem z Rawy Ruskiej udaje się w kierunku Niemiec, aby następnie udać się do Londynu. Paweł dociera do nich w okresie późniejszym. Już w najbliższym okresie powstają dwie książki, a Virgillia coraz bardziej angażuje się w pracę dziennikarsko-pisarską. W 1950 r. dochodzi do rozwodu małżeństwa Sapiehów. Virgillia kontynuuje swoją karierę, której ukoronowaniem było prowadzenie programu "Author Meets the Critics" w telewizji amerykanskiej ABC. Virgillia wychodzi jeszcze po raz trzeci za mąż. Umiera w 1966 r.

Niestety nigdy nie dotarłem do całości książek i z tego względu proszę o pomoc, gdyby ktoś takowe posiadał w wersji elektronicznej… Już fragmenty pokazują jednoznacznie, że książki są naprawdę skarbnicą wiedzy  o życiu w międzywojennej Polsce, a dla mnie w szczególności o życiu w kochanych Siedliskach.   "Polish Profile" to ruchome wspomnienia z okresu pobytu w Polsce. Książka wypełniona jest realnym opisami, które pozwalają zorientować się w codzienności życia arystokracji i ludu na terenie byłej Galicji.  "Beyond this Shore" to już bardziej autobiografia Virgilli. Szkoda, że jeszcze nikt nie wpadł na pomysł przetłumaczenia książki na język polski… 

Gawryś Ryszard